Sancties tegen Rusland

Schip Boris Sokolov vervoerde aardgascondensaat, en dat mag

08.02.2024, 16:38 (CET)

Is het weer zo ver? Belazerd de overheid ons? Een Russische olietanker zou het bewijs zijn dat Nederland doodleuk tegen de sancties in blijft importeren. Maar die sancties zijn complexer dan je denkt.

Gespot: een Russische olietanker in de haven van Rotterdam. Sociale mediagebruikers roepen moord en brand over de Nederlandse hypocrisie. Want sinds Rusland bijna twee jaar terug Oekraïne binnenviel, verhardde de EU haar sancties tegenover het land. Russische olie komt er niet meer in. Of blijkbaar dus nog wel?

Beoordeling

Het schip in de video, de Boris Sokolov, vervoert aardgascondensaat uit Sabetta, een haven in Noord-Rusland. Dat is een bijproduct van vloeibaar gas (LNG). Aardgascondensaat en LNG staan allebei niet op de sanctielijst tegen Rusland en mogen dus gewoon geïmporteerd worden.

Feiten

Het schip in de video is de Boris Sokolov. Vanaf seconde 0:18 is in beeld marinedata te lezen: de ETA, dus de 'estimated time of arrival' van het schip in Rotterdam. Daaruit blijkt dat het schip op 10 januari rond 23.00 in de haven van Rotterdam aankwam. Dat klopt, blijkt ook uit informatie op VesselFinder. Het schip lag vervolgens meerdere dagen in de haven. Wanneer de video die op sociale media circuleert exact genomen is, is onbekend.

Uit deze informatie valt ook op te maken dat het schip vaker retourtjes maakt tussen Rotterdam en Sabetta, een haven op het Jamal-schiereiland in Rusland. Officieël vaart het schip onder de vlag van Cyprus. Deutsche Presse-Agentur (dpa) zocht voor een extra bevestiging contact met de haven van Rotterdam en Vopak, de specifieke terminal waar de Sokolov aanmeerde. Tot op heden kreeg dpa nog geen antwoord.

De haven van Sabetta

Deze haven Sabetta is nog jong: in 2012 werd aan de bouw begonnen. Het ligt naast een groot aardgasveld en is volledig ingericht voor het verschepen van LNG, oftewel Liquefied Natural Gas. LNG staat niet op de EU-sanctielijst tegen Rusland. Daar maakt de Nederlandse overheid ook geen geheim van.

De Boris Sokolov is speciaal voor deze haven gebouwd. Het is een olietanker die ook zelf ijs (tot bijna twee meter dik) kan breken. Handig dus in het hoge noorden.

Aardgascondensaat

Als olietanker kan het schip geen LNG vervoeren, maar wel aardgascondensaat (in de Engelse bronnen: gas condensate). Dat is een bijproduct dat ontstaat bij de winning van aardgas, en lijkt wat op benzine. Ook aardgascondensaat staat niet op de sanctielijst en mag dus nog steeds uit Rusland geïmporteerd worden.

Wel zijn importeurs van aardgascondensaat volgens de EU-sancties verplicht om in het EU-land van import verslag uit te brengen over onder andere de hoeveelheid die ze invoeren. Dat moeten ze doen bij de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (zie hier onder 'naleving van de sancties').

Sancties voor Rusland

Nadat Rusland in februari 2022 Oekraïne inviel, voerde de EU extra sancties in - bovenop de maatregelen die in 2014 al genomen waren na de Russische annexatie van de Krim. De EU wil hiermee de Russische economie treffen, zodat Rusland haar aanvalsoorlog niet meer kan financieren. Olie is een belangrijke inkomstenbron voor Rusland. Dat product wordt dus streng gesanctioneerd.

Hoe effectief de sancties van de EU zijn, dat is onderwerp van discussie. Vooralsnog gaat het relatief goed met de Russische economie. Handelsstromen hebben zich op de sancties aangepast, en landen als India en China nemen bijvoorbeeld meer Russische olie af.

Overigens hebben de sancties er wel voor gezorgd dat Nederland naar andere energiebronnen op zoek ging. In februari 2023 liet Rob Jetten, inmiddels demissionair minister van Klimaat en Energie, al weten dat Nederland niet meer afhankelijk is van Russische brandstoffen in haar energievoorziening.

(Stand van zaken: 08.02.2024)

Links

Facebookpost (gearchiveerd met video)

Informatie Vesselfinder (gearchiveerd)

Informatie Marincetraffic (gearchiveerd)

Locatie haven Sabetta (gearchiveerd)

Artikel over bouw Sabetta (gearchiveerd)

Over aardgasveld naast Sabetta (gearchiveerd)

Nieuwsbericht Rijksoverheid (gearchiveerd)

Over de Boris Sokolov I & II (gearchiveerd hier & hier)

EU sancties tegen Rusland (NL) (gearchiveerd)

Over sancties LNG en aardgascondensaat (gearchiveerd)

Over aardgascondensaat (gearchiveerd)

Website Rijskoverheid voor Ondernemend Nederland (gearchiveerd)

EU-sancties uitgelegd (gearchiveerd)

Nieuwsuur over sancties (gearchiveerd)

Opinieartikel NRC (gearchiveerd)

Over dpa-factchecks

Deze factcheck is geschreven in het kader van het Third Party Fact Checking-programma van Facebook/Meta. Meer informatie over dit initiatief vindt u hier.

Uitleg van Facebook/Meta over de omgang met accounts die onjuiste informatie verspreiden, vindt u hier.

Inhoudelijke aan- of opmerkingen kan u sturen naar factcheck-netherlands@dpa.com met een link naar de desbetreffende Facebookpost. Gelieve hiervoor de juiste sjablonen te gebruiken. Richtlijnen voor bezwaren vindt u hier.