Oekraïense postzegel met Yaroslav Hunka is nep

Wat op postzegels terechtkomt, is waar een land trots op is. De keuze van onderwerp zegt dan ook veel over hoe een land zichzelf ziet en met welke waarde het zich identificeert. Het zou dan ook erg pijnlijk zijn als het waar blijkt dat Oekraïne een nieuwe postzegel heeft uitgegeven met daarop een Oekraïense oud-strijder van de SS, Yaroslav Hunka. Dat wordt althans beweerd op sociale media. Eert Oekraïne bedenkelijke helden of is er iets anders aan de hand? 

Beoordeling

Nee, Ukrposhta heeft nooit een postzegel uitgebracht die Yaroslav Hunka eert. Dat bevestigt het bedrijf aan Deutsche Presse-Agentur. De postzegel die online de ronde doet is een vervalsing. Een barcode die zichtbaar is in de vervalste foto verwijst naar een heel ander product van Ukrposhta.

Feiten

De nieuwe postzegel met daarop Yaroslav Hunka zou zijn uitgeven door het Oekraïense postbedrijf Ukrposhta. Op de website van het bedrijf is alleen nergens de postzegel of nieuws over de uitgave terug te vinden. Ukrposhta heeft een speciale selectie postzegels met oorlogsthema, maar ook daar is de postzegel met Hunka niet terug te vinden. 

Op de afbeelding die op sociale media de ronde doet is rechts op de kaart waar de postzegel op staat een barcode te lezen met nummer 4823027150765. Met gebruik van een website die barcodenummers identificeert, weet Deutsche Presse-Agentur (dpa) te achterhalen dat dit nummer wel degelijk aan een product van Ukrposhta toebehoort, maar niet aan een postzegel met Hunka. 

Een enveloppe met de titel "Free, Unbreakable, Invincible" is terug te vinden op de website van Ukrposhta. Het is een speciale uitgave die de moed van de Oekraïners viert. Dat er geen uitgave met de beeltenis van Hunka is, bevestigt een woordvoerder van Ukrposhta aan dpa: "De aangegeven postzegel is geen officiële uitgave van Ukrposhta."

Het gaat hier dus om een vervalsing. Het doel is om het te laten lijken dat Oekraïne vol nazi's zit en dus ook oud-strijders die met de nazi's meevochten eert. Dat is het narratief dat het Kremlin verspreid als rechtvaardiging voor de inval in Oekraïne, die Rusland startte op 24 februari 2022. Maar waarom wordt daarvoor een 98-jarige Oekraïense Canadees van stal gehaald?

Canadese flater

Op 22 september 2023 was president Zelensky op bezoek in Canada om steun te vragen voor de oorlog tegen Rusland. Tijdens dat bezoek sprak Zelensky ook het Canadese parlement toe. 

Parlementsvoorzitter Anthony Rota had naar aanleiding van de toespraak van Zelensky een aantal Canadezen met Oekraïense roots uitgenodigd, waaronder Hunka. Na de toespraak van Zelensky prees Rota Hunka als veteraan van de Tweede Wereldoorlog, die tegen de Russen vocht voor Oekraïense onafhankelijkheid. 

Twee dagen later kwam de organisatie Friends of Simon Wiesenthal Center for Holocaust Studies (FSWC), die antisemitisme bestrijdt, met een persbericht waarin het eren van Hunka scherp veroordeeld werd. De reden? Hunka was volgens het FSWC een veteraan van de Tweede Wereldoorlog, maar aan de kant van de nazi's. 

Hij zou gediend hebben in de 14de Waffen-Grenadier-Division van de SS. Dit werd ook wel de Galicië-divisie genoemd, omdat de meeste vrijwilligers uit deze deels Oekraïense regio kwamen. De oorlogsmisdaden en mensenrechtenschendingen van deze divisie tijdens de Tweede Wereldoorlog zijn goed gedocumenteerd, aldus de FSWC.

Na dit bericht bood de Canadese premier Trudeau, die net als Zelensky in het parlement was toen Hunka geëerd werd, namens het Canadese parlement verontschuldigingen aan. Parlementsvoorzitter Rota, die Hunka had uitgenodigd, is ondertussen opgestapt. 

(Stand van zaken: 03.10.2023)