FDA raadt gebruik ivermectine bij COVID-19 nog steeds af

Het Amerikaanse medicijnagentschap FDA zou zich na drie jaar en miljoenen coronadoden hebben bedacht. Volgens berichten online geeft de FDA nu toe dat artsen het volste recht hadden om ivermectine voor te schrijven als legitieme behandeling bij COVID-19. Maar dat blijkt niet de juiste context bij een rechtszaak waar de FDA bij betrokken was.

Beoordeling

De FDA heeft het medicijn ivermectine niet goedgekeurd of aangeraden voor de behandeling van COVID-19. De uitspraak van een overheidsadvocaat wordt verkeerd geïnterpreteerd. Zij zei dat de FDA adviezen kan geven, zoals tegen het gebruik van ivermectine, maar dat artsen zelf kunnen bepalen of ze een medicijn zogenaamd 'off-label' voorschrijven. Dat maakt ivermectine nog geen 'legitieme behandeling' bij COVID-19.

Feiten

De coronapandemie die in 2020 begon, kostte volgens de Wereldgezondheidsorganisatie al aan bijna 7 miljoen mensen het leven. Al snel werd er naar medicatie en vaccins gezocht, met wisselende resultaten. Ivermectine werd al vroeg in de pandemie genoemd als mogelijk middel tegen besmetting met het virus of als behandeling van de ziekte. Van de werking ervan waren de gezondheidsautoriteiten alleen niet overtuigd.

Is daar nu in de Verenigde Staten verandering in gekomen? Nee, in tegenstelling tot wat op sociale media en websites als Frontnieuws wordt beweerd, ziet de FDA ivermectine niet als aanbevolen behandeling voor COVID-19. Dat bevestigt het medicijnagentschap op X, het voormalige Twitter, nadat het middel weer veel werd besproken.

Ivermectine is wel door de FDA goedgekeurd en veilig bevonden voor het gebruik bij andere aandoeningen bij mensen. Er bestaat ook ivermectine voor dieren, maar dit is een andere formule en de FDA waarschuwt dat deze producten niet bij mensen gebruikt moeten worden.

Rechtszaak

De onjuiste conclusie dat het Amerikaanse medicijnagentschap van gedachte is veranderd komt voort uit een uitspraak van overheidsadvocaat Ashley Cheung Honold. Zij sprak begin augustus 2023 namens de beklaagden in een hoger beroep. De zaak was aangespannen door drie artsen die tijdens de pandemie ivermectine voorschreven aan coronapatiënten. Volgens de artsen ging de FDA buiten haar boekje met een voorlichtingscampagne tegen het gebruik van het medicijn.

Het argument van Honold dat online verkeerd wordt geïnterpreteerd was dat de waarschuwingen van het FDA geen wetten of regels zijn. De FDA heeft het recht om informatie te verschaffen aan de bevolking, aldus Honold. Maar het heeft geen juridische consequenties om de waarschuwingen in de wind te slaan en de FDA verbiedt dokters niet om ivermectine voor te schrijven tegen COVID-19 of een andere ziekte. Het precieze citaat van Honold dat nu online een eigen leven leidt, is op YouTube terug te luisteren.

Ook op de website van de FDA en in hun verklaring op X staat uitgelegd dat dokters een medicijn mogen voorschrijven voor een aandoening waarvoor het officieel niet is goedgekeurd door de FDA. Dat gebeurt wel onder voorwaarden en kan bijvoorbeeld gebeuren wanneer andere goedgekeurde medicijnen niet werken. Het gaat dan om een beoordeling van de arts over de individuele situatie van de patiënt in kwestie. Dit wordt ook wel off-label genoemd, en mag ook in Nederland onder strenge regels.

Ivermectine niet effectief bij COVID-19

De advocaat wees er dus alleen op dat het medicijnagentschap artsen niet kan verbieden om medicijnen voor andere doeleinden dan goedgekeurd voor te schrijven. Dat is niet iets specifieks voor ivermectine, maar geldt in algemene zin. Het betekent ook niet dat de FDA het medicijn als 'legitieme behandeling' erkent voor corona.

In de afgelopen jaren is er veel onderzoek gedaan om uit te vinden of ivermectine kan helpen bij de behandeling en preventie van COVID-19. Een panel van het Amerikaanse gezondheidsinstituut NIH analyseerde verschillende studies en daaruit bleek dat het voordeel van het gebruik van ivermectine keer op keer onbewezen bleef. Er wordt dan ook nog steeds tegen het gebruik ervan geadviseerd.

Ook Deutsche Presse-Agentur (dpa) schreef al vaak over ivermectine (hier, hier en hier). Keer op keer bleek het medicijn niet te worden aangeraden en bleek de werking onbewezen.

Ook in de Europese Unie wordt ivermectine bij COVID-19 nog steeds afgeraden, bevestigt het Europees Geneesmiddelenagentschap aan dpa. In 2021 kregen een aantal artsen in Nederland een boete omdat zij het medicijn voorschreven aan coronapatiënten. Dit was volgens de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd in strijd met de strenge regels voor het off-label voorschrijven van medicatie.

(Stand van zaken: 23.08.2023)