Chemtrailcomplot onbewezen

Cloud seeding is een gekende vorm van weermanipulatie

09.08.2023, 14:27 (CEST)

Chemtrails; wie er in gelooft, ziet ze overal in de lucht. Een oud journaalitem wordt nu onterecht bovengehaald als bewijs dat ze echt zijn.

Iedereen kan er wel van meespreken: het is heel irritant als regenweer roet in het eten gooit op een belangrijke dag. Dat weet ook de Russische president Poetin. Een journaalitem uit 2005 over zijn pogingen om het weer te controleren wordt nu online aangehaald als bewijs dat chemtrails echt zijn. Alleen blijkt dat ongegrond te zijn.

Beoordeling

Het nieuwsitem op het journaal heeft het over cloud seeding, een gekende techniek om het wolkendek te manipuleren om het te laten regenen. Dat is iets anders dan geheime chemtrails: die laatste bestaan niet.

Feiten

In het nieuwsitem op het journaal wordt gesproken over tientallen regeringsleiders, waaronder Amerikaans president Bush, die op uitnodiging van Russisch president Poetin aanwezig zijn bij een parade in Moskou.

Vanuit die elementen is af te leiden dat het journaalitem werd uitgezonden begin mei 2005. Toen werd een grote parade georganiseerd in Moskou om de Dag van de Overwinning te vieren op 9 mei. Op die dag viert men in Rusland het einde van de Tweede Wereldoorlog, toen 60 jaar geleden. Onder ander toenmalige Amerikaans president Bush was één van de gasten.

Het journaalitem zelf is niet online terug te bekijken, maar er zijn wel online nieuwsartikels uit 2005 te vinden die over de parade schrijven en de Russische inspanningen om die perfect te laten verlopen.

Cloud seeding

Maar wat is het dan exact dat de Russen deden 18 jaar geleden om goed weer te garanderen? Ze maakten gebruik van een techniek genaamd cloud seeding. Daarbij worden chemicaliën in de lucht gespoten, die zich dan aan bestaande wolken hechten om zo regen uit te lokken.

Landen als China en Rusland gebruiken het regelmatig om goed weer te garanderen bij grote evenementen, zoals de Olympische Spelen van 2008 in Beijing, of de viering van de Dag van de Overwinning in Moskou. Andere landen gebruiken het dan weer om droogte of smog te verdrijven, zoals Maleisië.

Toch is het een eerder controversiële techniek om het weer te manipuleren. De chemicaliën in kwestie komen samen met de regen op de grond terecht en het is lastig om te doseren, wat tot ongewenste effecten kan leiden zoals overmatige regen.

Het onderwerp spreekt, al dan niet positief, tot de verbeelding en was al meerdere malen het onderwerp van een factcheck van dpa.

Chemtrails

Cloud seeding wordt online in verband gebracht met zogenaamde chemtrails. Dat is een populaire theorie waarbij wordt gedacht dat de witte condensatiestrepen die vliegtuigen achterlaten in de lucht eigenlijk schadelijke chemicaliën bevatten, bedoeld om de mens of de natuur te vergiftigen. Dat alles zou een geheim plot zijn van verscheidene overheden.

In werkelijkheid zijn de witte strepen in de lucht niet meer dan condensatiestrepen, ontstaan door de uitlaatgassen van vliegtuigmotoren. In de koude van de hoge atmosfeer bevriest de waterdamp uit de motoren en vormen de ijskristallen de witte strepen.

Het idee dat chemtrails bestaan is dan ook fout. Dat concludeerden ook 77 wetenschappers in 2016. Zij bogen zich toen over de vraag of er bewijs is voor het bestaan van chemtrails. Het resultaat? 76 van hen zeiden 'nee'.

Geen bewijs

Vliegtuigen hebben zeker en vast een negatieve impact op de aarde en dus de mens, maar niet zoals men online beweert. Daarnaast is het ook waar dat er verschillende technieken en pogingen bestaan om het weer of klimaat te manipuleren, zogenaamde geo-engineering. Het is een omstreden gegeven waarvan het succes allesbehalve gegarandeerd is.

Maar die twee dingen betekenen niet dat er enig geloofwaardig bewijs is dat overheden systematisch, doelbewust en in het geheim chemicaliën over hun eigen land en bevolking sproeien met vliegtuigen.

(Stand van zaken: 09.08.2023)

Links

Facebookpost (gearchiveerd) en gearchiveerde video

Wat is cloud seeding I, II en III (I, II en III gearchiveerd)

Artikel Independent (2016) over Russisch gebruik van cloud seeding (gearchiveerd)

AP (2017) over cloud seeding in Moskou (gearchiveerd)

ABC News (2005) over cloud seeding in Rusland (gearchiveerd)

Bezoeken Amerikaanse presidenten aan Rusland (gearchiveerd)

Volkskrant over de parade 9 mei 2005 in Moskou (gearchiveerd)

Standaard over parade en cloud seeding in Moskou (gearchiveerd)

Over het gebruik van cloud seeding in Maleisië (gearchiveerd)

BBC over de samenzweringstheorie chemtrails (gearchiveerd)

Studie (2016) die het bestaan van chemtrails ontkracht (gearchiveerd)

Artikel Smithsonian over studie (gearchiveerd)

Wat is geo-engineering (gearchiveerd)

Dpa-factchecks over cloud seeding I, II, III

Over dpa-factchecks

Deze factcheck is geschreven in het kader van het Third Party Fact Checking-programma van Facebook/Meta. Meer informatie over dit initiatief vindt u hier.

Uitleg van Facebook/Meta over de omgang met accounts die onjuiste informatie verspreiden, vindt u hier.

Inhoudelijke aan- of opmerkingen kan u sturen naar factcheck-netherlands@dpa.com met een link naar de desbetreffende Facebookpost. Gelieve hiervoor de juiste sjablonen te gebruiken. Richtlijnen voor bezwaren vindt u hier.