Beelden in foute context

Video toont hevige overstroming in San Diego begin dit jaar

09.02.2023, 19:30 (CET)

Dat op een aardbeving ook nog een tsunami kan volgen is bekend, maar dat is niet altijd het geval. Online video's die tsunami's in Turkije zouden laten zien, moeten dan ook kritisch bekeken worden.

De week begon met verwoestende aardbevingen in Turkije en Syrië. Het internet stroomde vol videomateriaal van de gevolgen hiervan, zo ook deze beelden van een kleine tsunami die Turkije getroffen zou hebben (zie hier, hier en hier). Maar over een tsunami was in het nieuws niets te horen. Heeft dit dan wel werkelijk plaatsgevonden?

Beoordeling

De beelden komen uit begin januari 2023, toen na een hevige storm de kust van San Diego, Californië, overspoelde met zeewater. Turkije en Syrië werden na de aardbevingen en naschokken van afgelopen week niet getroffen door een tsunami.

Feiten

De video wordt gedeeld in het kader van de aardbevingen in Turkije, maar een reverse image search van screenshots uit het filmpje leidt tot een andere lezing van de beelden. Die werden namelijk een maand eerder gemaakt, op 6 januari 2023, toen na een hevige storm de kust van San Diego overspoeld werd met zeewater.

Een betere versie van de beelden is op Youtube te vinden (let op, het filmpje zit één dag naast de exacte datum van de overstroming). Hier is nog beter de omgeving op te herkennen, zoals de beide groenbruine veranda's met lantaarnpaal ertussen en het mintgroene huisje iets verderop. Het filmpje werd dus gemaakt aan de Ocean Front Walk, een promenade in San Diego.

Van het einde van december tot in januari hadden de mensen in Californië te kampen met zware stormen en regenval, wat tot overstromingen leidde. In sommigen gebieden viel in drie weken tijd evenveel regen als in één jaar. Zeker negentien mensen kwamen door het hevige weer om het leven.

Aardbevingen in Turkije en Syrië

In Turkije vond in de vroege ochtend van maandag 6 februari een zware aardbeving plaats in de buurt van de stad Gaziantep. Later op de dag trof een nieuwe aardbeving de provincie Kahramanmaraş. Al ruim honderden aardschokken volgden. Zowel in Turkije als in buurland Syrië is de verwoesting groot. Volgens de laatste cijfers ligt het dodental al boven de 17.000.

Online verspreiden beelden van de ramp zich snel, maar deze komen niet allemaal overeen met de feiten. Zo werden ook oude filmpjes van tsunami's uit Japan en Groenland al foutief aan de Turks-Syrische kust toegeschreven.

(Stand van zaken: 2.9.2023)

Links

Facebookpost (gearchiveerd, video gearchiveerd)

Tweet I & II (gearchiveerd I & II)

10 News San Diego artikel (gearchiveerd)

Youtube San Diego overstroming (gearchiveerd, video gearchiveerd)

Google Maps vooraanzicht veranda's (gearchiveerd)

Google Maps mintgroene huisje (gearchiveerd)

Google Maps Ocean Front Walk, San Diego (gearchiveerd)

NPR artikel (gearchiveerd)

Artikel Het Parool 09.02.2023 (gearchiveerd)

NOS artikel 09.02.2023 (gearchiveerd)

Factcheck tsunamifilmpjes Groenland Japan (gearchiveerd)

Over dpa-factchecks

Deze factcheck is geschreven in het kader van het Third Party Fact Checking-programma van Facebook/Meta. Meer informatie over dit initiatief vindt u hier.

Uitleg van Facebook/Meta over de omgang met accounts die onjuiste informatie verspreiden, vindt u hier.

Inhoudelijke aan- of opmerkingen kan u sturen naar factcheck-netherlands@dpa.com met een link naar de desbetreffende Facebookpost. Gelieve hiervoor de juiste sjablonen te gebruiken. Richtlijnen voor bezwaren vindt u hier.